Tóm tắt
Viêm tụy cấp là tổn thương viêm lan toả nhu mô tuyến tuỵ cấp tính mức độ từ nhẹ đến nặng và có thể gây tử vong. Đây là bệnh lý cấp cứu thường gặp tại Việt Nam cũng như nhiều nước trên thế giới. Theo thống kê, hằng năm có khoảng 34 trường hợp viêm tuỵ cấp/100.000 dân và tỷ lệ mắc bệnh đang có xu hướng gia tăng. Mặc dù hầu hết bệnh thường ở thể nhẹ và vừa, nhưng có khoảng 20 – 30% bệnh diễn tiến nặng, thường liên quan đến rối loạn chức năng một hoặc nhiều cơ quan. Vì vậy việc đánh giá và nhận biết nguy cơ diễn tiến nặng của bệnh nhân viêm tuỵ cấp có ý nghĩa vô cùng quan trọng nhằm lựa chọn điều trị tối ưu, hạn chế biến chứng, từ đó giảm tỷ lệ tử vong.
Protein C phản ứng là protein đáp ứng pha cấp, được gan tổng hợp và tăng trong vòng vài giờ để đáp ứng với tình trạng viêm và nhiễm trùng. Sự tăng protein C phản ứng được chứng minh là có giá trị trong dự báo mức độ nặng, biến chứng, hoại tử tuỵ và thời gian nằm viện ở bệnh nhân viêm tuỵ cấp.
Albumin là chất đáp ứng âm tính pha cấp, được gan tổng hợp và có nồng độ giảm trong viêm. Albumin máu được chứng minh là một dấu ấn sinh học có giá trị trong dự đoán mức độ nặng, nguy cơ suy tạng, biến chứng, thời gian nằm viện, tỉ lệ tử vong của bệnh viêm tuỵ cấp.
Tỷ số protein C phản ứng/Albumin là một chỉ số tiên lượng mới, với hai chỉ số dễ dàng đo lường trong 48 giờ nhập viện, không xâm lấn.
Ở Việt Nam mặc dù đã có vài nghiên cứu về giá trị của chỉ số protein C phản ứng và albumin nhưng chưa có nghiên cứu về giá trị của tỷ số protein C phản ứng/Albumin trong tiên lượng mức độ nặng bệnh nhân viêm tuỵ cấp. Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài: “Nghiên cứu giá trị của tỷ số Protein C phản ứng/Albumin trong tiên lượng mức độ nặng ở bệnh nhân viêm tuỵ cấp” với hai mục tiêu:
- Khảo sát một số đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng ở bệnh nhân viêm tuỵ cấp.
- Xác định giá trị tiên lượng mức độ nặng của tỷ số Protein C phản ứng/Albumin ở bệnh nhân viêm tuỵ cấp.
