Tóm tắt

11. SỰ CẦN THIẾT CỦA ĐỀ TÀI

Retrovirus nội sinh ở người (HERV) là các chuỗi virus được tích hợp vào bộ gen của con người, là kết quả của sự lây nhiễm các tế bào dòng mầm của con người bởi các retrovirus ngoại sinh cổ xưa. Sau khi các yếu tố này đã được nội sinh hóa và đạt đến mức cố định trong bộ gen của con người, HERV được truyền theo chiều dọc thông qua di truyền Mendel. Mặc dù mất khả năng sao chép và chuyển vị ngược, nhưng HERV dường như đã được đồng chọn trong các chức năng sinh lý của con người, hơn nữa biểu hiện bất thường của chúng có liên quan đến sinh lý bệnh ở người. Vai trò của HERV trong nhiều khối u ác tính đã được chứng minh, tuy nhiên, mức độ kích hoạt và biểu hiện HERV tham gia vào sự phát triển của ung thư vẫn chưa được hiểu đầy đủ. Dữ liệu gần đây về HERV đầy hứa hẹn trong ung thư vú để chẩn đoán, tiên lượng bệnh.

Ung thư vú là loại ung thư được chẩn đoán phổ biến, với ước tính 2,3 triệu ca mắc mới trên toàn thế giới là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong do ung thư ở phụ nữ. Hiện nay, các tác nhân gây bệnh ung thư vú chưa được biết đầy đủ, việc điều trị cho những bệnh nhân mắc ung thư vú vẫn còn nhiều thách thức do tính không đồng nhất của bệnh và các cơ chế phân tử vẫn chưa được xác định rõ ràng. Một yếu tố nguyên nhân đầy hứa hẹn trong ung thư vú có thể là sự tham gia của một loại retrovirus nội sinh (HERV). Các nghiên cứu trước đây chỉ ra rằng mức độ phiên mã retrovirus nội sinh ở người loại K (nhóm HERV-K (HML-2)) có thể tăng lên trong các khối u vú ở người. HERV-K (HML-2) có thể đóng vai trò là một dấu ấn sinh học để chẩn đoán sớm, tiên lượng ung thư vú.

Ngoài ra, HERV-K điều chỉnh sự giải phóng cytokine, sự tham gia của IL-6 và IL10 trong ung thư vú đã được báo cáo rộng rãi trong nhiều năm qua. Mức độ IL-6 và IL10 lưu hành có thể được coi là một dấu hiệu tiên lượng vì mức độ IL-6 và IL10 cao hơn có tương quan với giai đoạn của bệnh. Hơn nữa, ở những bệnh nhân ung thư vú di căn chưa được điều trị, mức độ IL-6 và IL10 lưu hành cao hơn được phát hiện tại thời điểm chẩn đoán có tỷ lệ sống sót kém hơn.

Các công trình nghiên cứu hiện tại ở Việt nam vẫn chưa thật sự toàn diện. Do đó, việc thúc đẩy các nghiên cứu về các yếu tố sinh học có liên quan đến chẩn đoán, tiên lượng đáp ứng điều trị cho căn bệnh ác tính này là một nhu cầu cấp thiết. Trong đó, đánh giá vai trò của HERV, IL6 và IL10 bằng các xét nghiệm huyết thanh và PCR phiên mã ngược có thể mở ra một kỷ nguyên mới của các dấu ấn sinh học đầy hứa hẹn về chẩn đoán và tiên lượng. Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có công trình nào công bố về vấn đề này. Vì vậy, chúng tôi đề xuất đề tài “Nghiên cứu biểu hiện gen retrovirus nội sinh ở người (HERV-K) và nồng độ IL6, IL-10 huyết thanh ở bệnh nhân ung thư vú’’