Tóm tắt

Gãy đầu dưới xương quay là một trong những loại gãy xương phổ biến nhất trong chấn thương chỉnh hình, chiếm khoảng 15–20% tổng số gãy xương ở người lớn và là loại gãy xương chi trên thường gặp nhất ở người cao tuổi. Bệnh lý này xảy ra chủ yếu do té ngã chống tay khi cánh tay đang ở tư thế duỗi, thường gặp ở người già do loãng xương, và cũng khá phổ biến ở người trẻ tuổi do tai nạn giao thông, tai nạn lao động hoặc tai nạn sinh hoạt.

Mặc dù đây là một tổn thương có thể điều trị được, tuy nhiên gãy đầu dưới xương quay nếu không được chẩn đoán sớm, phân loại đúng và xử trí kịp thời, đúng phương pháp thì có thể để lại nhiều di chứng như đau mạn tính, giới hạn vận động cổ tay, biến dạng mu bàn tay, rối loạn chức năng cầm nắm, giảm chất lượng sống và mất khả năng lao động, đặc biệt đối với người trong độ tuổi lao động.

Với sự phát triển của kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh và các phương pháp phẫu thuật hiện đại, điều trị gãy đầu dưới xương quay đã có nhiều tiến bộ, đặc biệt với sự ra đời của nẹp vít khóa (locking plate), khung cố định ngoài, đinh Kirschner hoặc phối hợp nhiều phương tiện cố định khác nhau. Tuy nhiên, lựa chọn phương pháp phẫu thuật phù hợp còn tùy thuộc vào phân loại đường gãy, tình trạng mô mềm, tuổi bệnh nhân, chất lượng xương và kỹ năng phẫu thuật viên. Hiện vẫn còn nhiều tranh luận về lựa chọn tối ưu trong từng nhóm bệnh nhân cụ thể, đặc biệt là với các dạng gãy phức tạp hoặc có tổn thương phối hợp.

Bên cạnh đó, các tiêu chí đánh giá kết quả điều trị không chỉ dừng lại ở việc liền xương mà còn bao gồm chức năng vận động cổ tay, sự phục hồi các hoạt động sinh hoạt thường ngày, mức độ đau, các biến chứng muộn như hội chứng đau phức tạp CRPS, can lệch, di lệch thứ phát, hay các vấn đề về phương tiện kết hợp xương. Các thang điểm như Green & O’Brien, Gartland & Werley hay quick-DASH giúp lượng hóa mức độ phục hồi chức năng một cách khách quan, từ đó phản ánh hiệu quả điều trị một cách toàn diện.

Tại Việt Nam, số liệu thống kê và nghiên cứu về kết quả điều trị gãy đầu dưới xương quay còn hạn chế, đặc biệt là các nghiên cứu tiến cứu, theo dõi dọc có hệ thống. Tại khu vực miền Trung, nơi Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế là tuyến cuối tiếp nhận nhiều ca chấn thương phức tạp, việc đánh giá toàn diện kết quả điều trị phẫu thuật gãy đầu dưới xương quay là cần thiết nhằm xây dựng hướng dẫn thực hành lâm sàng phù hợp với điều kiện thực tế, cải tiến quy trình điều trị và nâng cao chất lượng chăm sóc người bệnh.

Chính vì vậy, chúng tôi tiến hành thực hiện đề tài "Nghiên cứu đánh giá kết quả phẫu thuật điều trị gãy đầu dưới xương quay tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế" với mục tiêu đánh giá đầy đủ các yếu tố lâm sàng, cận lâm sàng và kết quả sau điều trị nhằm góp phần hoàn thiện quy trình điều trị, tăng hiệu quả phục hồi chức năng cổ tay, giảm tỷ lệ di chứng và cải thiện chất lượng sống cho bệnh nhân. Nghiên cứu nhằm 2 mục tiêu:

- Mô tả đặc điểm lâm sàng, cận lâm sàng của bệnh nhân gãy đầu dưới xương quay được điều trị phẫu thuật.

- Đánh giá kết quả điều trị phẫu thuật gãy đầu dưới xương quay tại Bệnh viện Trường Đại học Y Dược Huế