Tóm tắt
Tai biến mạch máu não (TBMMN) đã và đang là một vấn đề thời sự cấp bách của y học. Theo ước tính của Tố chức Y tế thế giới (TCYTTG) tai biến mạch máu não là nguyên nhân thứ hai gây tử vong trên toàn thế giới sau các bệnh lý tim mạch. Bệnh có xu hướng gia tăng theo tuổi và nhịp độ phát triển của xã hội, tần suất mắc bệnh, tỷ lệ tử vong và tàn phế cao mặc dù có nhiều tiến bộ đáng kể về các phương diện chẩn đoán, tiên lượng, điều trị và dự phòng. Ngay cả khi thoát khỏi nguy hiểm đến tính mạng, bệnh cũng có thể để lại những di chứng nặng nề về tâm thần kinh, vận động và là gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Tai biến mạch máu não có hai thể chính là xuất huyết não và nhồi máu não, trong đó nhồi máu não chiếm khoảng 80-85% các trường hợp. Nhồi máu não (NMN) là một bệnh cảnh lâm sàng cấp cứu phức tạp mà việc tiên lượng sớm bằng thang điểm đột quỵ là một phần quan trọng trong kế hoạch điều trị. Dự đoán tiên lượng sớm sau nhồi máu não có thể giúp người thầy thuốc có sự giải thích rõ tiên lượng cho gia đình sớm ngay từ đầu, đưa ra được các biện pháp điều trị và chăm sóc phù hợp với từng bệnh nhân đột qụy nhồi máu não.
Nhiều thang điểm xác định thiếu sót thần kinh sau đột quỵ nhồi máu não đã được phát triển trong thập kỷ vừa qua. Bên cạnh thang điểm đột quỵ của Viện Sức Khỏe Quốc Gia Hoa Kỳ (NIHSS: National Institutes of Health Stroke Scale) đang được sử dụng, còn có thang điểm ISCORE (Ischemic Stroke Predictive Risk Score) là một công cụ đã được xác thực có thể hỗ trợ các bác sĩ lâm sàng ước tính nguy cơ tử vong (ở thời điểm 30 ngày và sau 1 năm), tình trạng chức năng, tình trạng nhập viện, trong quá trình đánh giá ban đầu tại khoa Cấp cứu hoặc ngay sau khi nhập viện đối với bệnh nhân bị nhồi máu não cấp tính.
Đã có nhiều nghiên cứu ngoài nước áp dụng thang điểm ISCORE trong đánh giá tiên lượng bệnh nhân nhồi máu não cấp, tuy nhiên, trong nước hiện tại chưa có một nghiên cứu nào đề cập đến thang điểm này, cũng như để góp phần vào việc tiên lượng và hỗ trợ điều trị, chúng tôi tiến hành đề tài “Nghiên cứu áp dụng thang điểm ISCORE trong tiên lượng bệnh nhân nhồi máu não cấp” với hai mục tiêu sau:
- Khảo sát các đặc điểm của thang điểm ISCORE ở bệnh nhân nhồi máu não cấp.
2. Đánh giá mối liên quan/tương quan giữa thang điểm ISCORE với các yếu tố nguy cơ và thang điểm Glasgow, NIHSS; mRankin trong tiên lượng sau nhồi máu não cấp 30 ngày.