Tóm tắt
Bệnh do nấm da dermatophytes là bệnh lý nhiễm khuẩn da thường gặp tại các cơ sở y tế chuyên khoa Da. Bệnh này do các vi nấm ưa keratin gây ra, bao gồm Trichophyton, Microsporum, Epidermaphyton, Nannizzia, Lophophyton, Paraphyton, Arthoderma, Cteonomyces và Guarromyces, trong đó các loài thuộc chi Trichophyton là tác nhân gây bệnh chủ yếu. Bệnh có thể diễn tiến mạn tính và lây lan thông qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp, do đó, vấn đề chẩn đoán được đặt ra nhằm kiểm soát sự phát tán rộng rãi của vi nấm trong cộng đồng.
Trong lâm sàng, các thuốc kháng nấm được sử dụng đầu tay để trị bệnh bao gồm itraconazole và terbinafine (theo phác đồ của Bộ Y tế). Tuy nhiên, hiệu lực của terbinafine dường như đang có chiều hướng suy giảm. Một lý giải khá mạnh cho hiện tượng này được cho là sự hiện diện của các chủng vi nấm đa kháng thuốc (như T. indotineae) và sự hiện diện của đột biến gen mã hoá squalene epoxidase (SQLE) trên các vi nấm Trichophyton. Một số nghiên cứu trên thế giới đã báo cáo tỷ lệ hiện diện của đột biến gen SQLE ở các chủng dermatophytes, tuy nhiên, dữ liệu tại Việt Nam hiện tại còn rất khiêm tốn. Do đó, đề tài “Nghiên cứu định danh loài dermatophytes và đột biến gen squalene epoxidase kháng terbinafine của Trichophyton spp. tại Bệnh viện Da Liễu Thành phố Hồ Chí Minh” được thực hiện, với các mục tiêu như sau:
- Xác định tỷ lệ các loài dermatophytes gây bệnh ở Bệnh viện Da Liễu Thành phố Hồ Chí Minh.
- Khảo sát sự nhạy cảm in vitro với các thuốc kháng nấm (terbinafine, itraconazole, griseofulvin, voriconazole và posaconazole) của các chủng vi nấm phân lập được bằng kỹ thuật vi pha loãng.
- Xác định đột biến gen mã hoá squalene epoxidase của các vi nấm Trichophyton spp. phân lập được và phân tích mối liên quan giữa đột biến gen mã hoá squalene epoxidase với nồng độ ức chế tối thiểu của terbinafine đối với vi nấm.